GS1 Barkod
Ticari ürünlerin hızlı ve doğru tanımlanmasına olanak sağlayan GS1 Barkod Sistemleri amacına uygun kullanıldığında tedarik zinciri boyunca verimliliği artırmakta, maliyetleri azaltmaktadır.
GS1 Barkodları, bilgi sistemleri kapsamındaki Otomatik Veri Toplama (ADC) uygulamalarında otomatik veri girişi yapılmasını sağlamaktadır. Bilgi sistemlerine elle veri girişi yapılması gereğini ortadan kaldıran ADC uygulamaları sayesinde, iş ortamlarının gerektirdiği doğruluk ve hıza ulaşılarak işlemlerde verimlilik artışı sağlanmaktadır. GS1 Sistemi barkod standartları, bu sistem kapsamında kullanılacak barkodların uygulama kurallarını belirlemektedir. Bu kurallar, barkodlarda yer alacak tanımlama numaralarının ve tamamlayıcı bilgilerin nasıl kodlanacağını, kullanılacak barkod alfabelerini, barkodların basım tekniklerini ve barkodların ürünler üzerindeki yerleştirilme biçimlerini açıklamaktadır.
Türkiye'de barkod tescili için yetkili kurum TOBB'dir ve tüm başvurular burada işleme alınmaktadır. Başvuru yapılması için "ticaret odası yada esnaf ve sanatkarlar odasına" kayıtlı olmak gerekmektedir. Firmalar ürün çeşitlerinin sayısına göre bir barkod numarası almaktadır. Barkod almak için, gerekli belgeleri tamamlamak ve sisteme giriş ücretini ödemek suretiyle TOBB'a başvuru yapılmalıdır. Sisteme giriş ücreti işletmenin yıllık cirosu ve ürün çeşidi sayısı kriterlerine göre belirlenmektedir.
868 veya 869 Önekinin Nasıl Anlaşılması Gerekir ?
Ülkemizde zaman zaman yerli malı kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla barkod numarası (GTIN) 869 ile başlayan ürünlerin satın alınmasını teşvik eden kampanyalar yürütülmektedir. Ancak söz konusu kampanyaların tüketiciler açısından yanıltıcı olmaması için aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekmektedir.
Barkod Sistemi (GS1 Sistemi) merkezi Brüksel'de bulunan GS1 Organizasyonu tarafından yönetilmektedir. GS1 Organizasyonu GS1 Türkiye'ye 868 veya 869 önekini tahsis etmiştir, başka bir ifade ile GS1 Türkiye üyelerine 868 veya 869 öneki ile başlayan firma önekleri vermektedir. Firmalar da bu firma öneklerini ürünlerini numaralandırmakta kullanmaktadır.
GS1 barkod ve numaralama sisteminin temel amacı bilgi sistemlerine daha hızlı ve doğru bilgi aktarılmasını sağlayarak tedarik zinciri yönetiminde etkinliği ve verimliliği artırmaktır. GS1 Üye organizasyonlarının farklı öneklere sahip olmasının sebebi ürünlerin menşeini belirlemek değil, dünya üzerinde kullanılan herhangi iki numaranın birbiriyle çakışmasının önüne geçmektir. GS1 Sistemi kapsamında ürünlere verilen barkod numarasının üreticisi tarafından verilmesi tavsiye edilmekle birlikte zorunlu tutulmamıştır, ürün dağıtıcısı, ihracatçısı hatta ithalatçısı tarafından da numaralandırılabilir.
Bu sebeple bir ürünün barkodunun 868 veya 869 ile başlaması o ürünün kesinlikle Türkiye'de üretilmiş olduğunun garantisi değildir. İthalatçı bir firmanın, GS1 Türkiye'ye başvurarak almış olduğu 868 veya 869 ile başlayan firma öneki ile ithal ettiği ürünü numaralandırması GS1 Sistemi açısından bir sakınca taşımamaktadır. Benzer şekilde bir ürünün 868 veya 869 dışında bir numara ile başlaması da o ürünün kesinlikle Türkiye dışında üretilmiş olduğunun göstergesi değildir. Ülkemizde de üretim yapan uluslar arası firmalar merkez ofislerinin bulunduğu yerden almış oldukları firma öneki ile ülkemizde üretilen bir ürünü numaralandırabilir.
BARKODUN YARARLARI
Maliyet: Doğruluğun artması ve veri giriş hızının yükselmesi ile işçilik maliyeti düşeceği için sistem daha ekonomik hale gelecektir.
Doğruluk: En doğru bilgiyi almanızı sağlar, kullanıcı hatalarını ortadan kaldırır. Benzer ürünler veya benzer kodlara sahip ürünler arasındaki karışıklığı önler.
Hız: Hızlı veri girişinin iki önemli faydası vardır.
1. İstenen bilgi manuel şekilde toplanacak bilginin çok çok üstünde bir hızla ve doğru bir şekilde toplanır.
2. Bu toplanan doğru bilgiler bilgisayar ortamında olduğu için yine çok hızlı bir şekilde bu bilgileri işleyebilecek, değerlendirebilecek kişilere veya ortama ulaşır.
Örneğin; bu bilgilerin doğru bir şekilde, bir kağıtta yazılı bilgiler olduğunu varsayın. O kağıdın içinden A marka deterjandan ne kadar satıldığını nasıl bulabilirsiniz? Evet, sayabilirsiniz. Son anda size A marka deterjan değilde tüm deterjan satışları sorulursa ne yaparsınız?
Üreticilere sağladığı yararlar
- ISO standartlarının gerektirdiği izlenebilirlik kolayca sağlanabilir.
- Ürünlerin giriş - çıkış ve stok durumları kolayca izlenebilir.
- Ürünlerin denetiminde kolaylık sağlar.
- Kalite ve kontrol işlemleri daha kısa ve kolay olmaktadır.
- Ürün siparişlerinde stok durumu anında öğrenilir ve gerekli önlemler alınır.
- Maliyet rahatlıkla takip edilir.
- Sevkiyatlar zamanında ve doğru bir şekilde yapılır.
- İşgücü ve yerden tasarruf edilir.
- Çalışma verimliliği artar.
Perakendecilere sağladığı yararlar
- Ürünlerin hareketliliği ve stok durumları kolaylıkla izlenebilir.
- Envanter sayımı hızlı ve güvenilir bir şekilde gerçekleşir.
- Ürünlerin depodaki yönetimi ve reyon düzeninde kolaylık sağlanır.
- Müşterilerin bekleme süresi kısalır ve işlemlerde hız kazanılır.
- İşlemlerde hatalar azalır ve müşterilerin güveni sağlanır.
- Satış istatistiklerinde verilere rahatça ulaşılır.
- Kasa kapatma işlemlerinde kolaylık sağlanır.
Dağıtıcılara ve toptancılara sağladığı yararlar
- Envanter sayımı hızlı ve doğru yapılır.
- Ürünlerin hareketleri ve stokları kolayca ve anında izlenir.
- Ürünlerin depo içerisindeki hareketlerinin kolayca denetlenmesi ile depo yönetimi kolaylaşır.
- İşletmede işgücü ve yerden tasarruf edilerek maliyetler azaltılır.
- İşletmede çalışma verimliliği artar.
Alıcılara sağladığı yararlar
- Depo yönetiminde kolaylık sağlanır.
- İşletmeye gelen ürünlerin geliş zamanıyla veriler doğru bir şekilde elde edilir.
- Mal kabul işlemlerinde hızlılık ve doğruluk kazandırılır.
- İşletme içi ve dışında bilgilerin hızlı ve doğruluğu kazanılır.
- Çalışma ortamında yüksek verimlilik sağlanır.